Mag je eigenlijk zomaar een foto van iemands Facebook hergebruiken op je eigen pagina? Is regrammen op Instagram strafbaar? En zijn de foto's die je zelf maakt en post eigenlijk wel beschermd? In een vorige blog legden we al uit wat beeldrechten zijn. In deze blog lees je hoe je die beeldrechten toepast op social media.
Plaats alleen rechtenvrije foto's op social media
Een foto die je op internet hebt gevonden zomaar opslaan en zelf opnieuw gebruiken, mag niet. Voor wie dat een verrassing is; lees beeldrechten voor beginners. Dus is het eigenlijk ook logisch dat je niet zomaar foto's van anderen voor je eigen social media mag gebruiken. Wil je wel graag een foto van iemand anders gebruiken op je eigen social media? Dan heb je altijd toestemming nodig van de fotograaf. Let op: van de fotograaf, dus niet van de beheerder van bijvoorbeeld de website of de Facebookpagina waarop je de foto vond. Klinkt ingewikkeld, maar eigenlijk komt het neer op de volgende punten:
- Plaats alleen foto's die je zelf hebt gemaakt op je social media;
- Plaats alleen rechtenvrije foto's (foto's met rechtenvrije licenties) op je social media;
- Plaats alleen externe foto's op je social media met toestemming én vermelding van de fotograaf.
Hoe zit het dan met reposten en regrammen?
Een foto ergens online vandaan plukken en zelf opnieuw posten is dus strafbaar. Maar wist je ook dat het maken van een screenshotje van een post op Facebook of Instagram ook strafbaar is? Het is eigenlijk niet de bedoeling om beeldmateriaal te kopiëren en te hergebruiken; ook niet als het al op social media staat. Hoe kun je dan wel foto's van anderen delen op social media? En wanneer weet je of het mag? Let op het volgende:
- Staan er deelbuttons bij? Dan mag je het delen binnen het platform zelf, zoals op Facebook en Twitter het geval is. Let wel: je deelt de complete post van een ander, inclusief bronvermelding. Je neemt dus niet zomaar beeldmateriaal over om opnieuw te posten.
- Maar hoe zit het dan met regrammen? Tja; alle regram apps zijn niet van Instagram zelf. Delen binnen Instagram kán dus niet in Instagram. Eigenlijk betekent dat dus dat regrammen illegaal is. Doe je het toch: wees dan zo netjes de bronvermelding ook over te nemen (want zelfs die kun je uitzetten vai sommige regram apps, wat dus al helemaal níet de bedoeling is).
- Embedden mag. Een Instagram post embedden is legaal. De optie om een post te embedden zit in Instagram zelf (via de drie puntjes rechtsboven een foto). Door te embedden neem je ook gelijk de bron over.
- URL voor delen kopiëren mag altijd. Dan post je namelijk niet iemands content zonder toestemming, maar post je alles een verwijzing.
- Bij twijfel niet doen. Twijfel je of iets wel mag? Benader dan de fotograaf en vraag of het oké is als je een foto op je eigen social media gebruikt.
Als ik foto's op social media plaats, zijn ze dan nog van mij?
Met het aanmaken van een account op platformen als Facebook en Instagram ga je akkoord met bepaalde voorwaarden. Let's face it: niemand leest ze helemaal door. Toch is het goed om te weten waar je mee akkoord gaat. Want eigenlijk geef je platformen als Facebook en Instagram toestemming om jouw foto's te gebruiken. Zij plaatsen ze namelijk voor je. Jouw foto's zijn te zien in news feeds van bevriende gebruikers, of in voorbeelden van advertenties. Je foto is dan niet écht als advertentie gebruikt, maar wordt weergegeven in een poging je over te halen een advertentie in te kopen. Hoe dan ook: je geeft het platform alleen toestemming voor spreiding op het platform zelf. Facebook zal bijvoorbeeld niet zomaar jouw beelden aan derden verstrekken. Als iemand anders ze wil gebruiken, moeten ze jou dus om toestemming vragen. Zelfgemaakte foto's die je deelt op social media zijn en blijven dus van jou.
Uitzonderingen
Sommige platformen geven je de optie om een licentie in te stellen, zoals op Flickr. Als je je foto een rechtenvrije licentie hebt gegeven, geef je daarmee al je toestemming voor hergebruik en verspreiding door anderen en hoeven mensen niet nogmaals expliciet om jouw toestemming te vragen. In dit geval geef je de rechten voor jouw foto dus uit handen.
